Geminiden sterrenregen
AlgemeenWAALRE - In de nacht van maandag 13 op dinsdag 14 december vindt het maximum plaats van de meteorenzwerm de Geminiden. Dit is de tweede grootste jaarlijkse meteorenzwerm aan de sterrenhemel.
Volgens Marc van der Sluys van hemel.waarnemen.com zijn de astronomische omstandigheden dit jaar bijzonder gunstig en zijn er bij helder weer met het blote oog tot wel 110 ‘vallende sterren’ per uur te zien.
De Geminiden zijn vernoemd naar het sterrenbeeld Tweelingen (Gemini), waar de meteoren vandaan lijken te komen. Dit sterrenbeeld staat in december ‘s avonds boven de oostelijke en ‘s ochtends boven de westelijke horizon. De meteorenzwerm bestaat uit achtergelaten puin van de planetoïde (en mogelijk uitgedoofde komeet) Phaethon. Doordat de aarde in haar baan om de zon door de puinwolk beweegt, is deze meteorenzwerm ieder jaar rond dezelfde datum te zien. De Geminiden kenmerken zich door hun grote aantallen, hun helderheid, hun gelige kleur en de korte sporen die ze nalaten.
Vallende sterren zijn lichtflitsen die af en toe aan de sterrenhemel verschijnen. De flitsen hebben echter niets met sterren te maken, zegt Van der Sluys. Ze worden veroorzaakt door ruimtepuin, vaak niet groter dan een zandkorrel, dat circa 100 kilometer boven ons hoofd in de aardatmosfeer terecht komt. Door de hoge snelheden van het ruimtepuin wordt de lucht vóór zo’n gruisdeeltje gecomprimeerd, verhit en aan het gloeien gebracht, wat te zien is als een flits. De snelheden van de Geminiden zijn met circa 125.000 km/uur gemiddeld.
De piek van de Geminiden is met minder dan 24 uur vrij kort, waardoor het maximum regelmatig ongunstig valt. Doordat de piek dit jaar ‘s ochtends rond 5 uur plaatsvindt en de Maan dan net onder is zijn de omstandigheden erg gunstig. Volgens hemel.waarnemen.com neemt het aantal meteoren gedurende de nacht toe van circa 25-40 per uur rond middernacht tot 100-120 per uur rond 4 uur (in het zuidwesten), nog iets meer dan vorig jaar. De volgende keer dat de piek zo hoog zal zijn, is volgens Van der Sluys pas in 2064. Om de meteoren waar te nemen is geen speciale apparatuur nodig. Op een donkere plaats kunnen ook de zwakkere meteoren worden waargenomen.